irminia |
Wysłany: Pią 22:52, 27 Sty 2006 Temat postu: PTASZNIKI |
|
Ptasznikowate (Theraphosidae; syn. Aviculariidae) - rodzina pająków z podrzędu Opisthothela, sekcji Orthognatha (syn. Mygalomorpha) . Obejmuje ok. 600 gatunków dużych zwierząt o bardzo różnorodnym ubarwieniu - od czarnych po różne kombinacje koloru zielonego, żółtego, czerwonego, pomarańczowego itp. Ptaszniki żyją w głównie w strefie tropikalnej Ameryki Południowej, Afryki i Azji. Występują również w niektórych regionach południa Europy i południowej części USA (Eurypelma californica).
Tryb zycia
Ptaszniki żyją na drzewach, w dziuplach, w szczelinach skalnych lub w norkach wykopanych w ziemi. Nie budują sieci łownych, lecz polują aktywnie, głównie w nocy. Pajęczynę wykorzystują do budowy gniazda lub kokonów. Można je spotkać zarówno na na terenach pułpustynnych i w chłodniejszych rejonach górzystych. Dorastają do ok. 35 cm rozpiętości odnóży (największym przedstawicielem jest Theraphosa blondi), są też gatunki dużo mniejsze, dochodzące do 3 cm ciała (nie licząc odnóży), np. Aphonopelma paloma, Chaetopelma gracilis. Ptaszniki, w zależności od gatunku, dojrzewają w ciągu 1-5 lat, samce nieznacznie szybciej. Duży wpływ na dorastanie ma temperatura i obfitość pokarmu (im wyższe wartości, tym szybszy metabolizm, dojrzewanie i krótsze życie). Samiec po ostatniej wylince ma kilka miesięcy życia, przestaje jeść, uzupełniając tylko zapasy płynów i wyrusza na poszukiwanie samicy. Podczas kopulacji często ginie. Samice mogą dożyć 20 lat.
Preferencje pokarmowe
Głównym pokarmem ptaszników są owady: karaczany, szarańcza, świerszcze, czasem drobne płazy. Wbrew nazwie (i tradycyjnym poglądom laików) ptaki czy też gryzonie padają ich ofiarą nadzwyczaj rzadko.
Jad ptaszników
Większość gatunków produkuje stosunkowo słaby jad - porównywalny siłą z pszczelim. Jad jest zreguły dla człowieka niegroźny - nauka nie zna żadnego potwierdzonego przypadku zgonu po ukąszeniu ptasznika, jednakże w wypadku wystąpienia reakcji alergicznej może on być niebezpieczny, podobnie jak na przykład jad pszczeli (i każda inna substancja ). Do najbardziej jadowitych i agresywnych gatunków należą ptaszniki starego świata - tj. azjatyckie i afrykańskie, m.in. rodzaju Citharischius, Stromatopelma, Heteroscodra, Poecilotheria, Pterinochilus. Ukąszenia (dla osoby zdrowej) kończą się jednak z reguły na długim bólu, opuchliźnie, wymiotach i drgawkach (nawet miesiąc po ugryzieniu), czasem częściowym paraliżu (typowe dolegliwości przy neurotoksynach). Natomiast całkowicie niegroźne ptaszniki, o słabszym jadzie, to rodzaj Brachypelma, Grammostola, Avicularia.
Systematyka
Ptaszniki w Wielkiej Brytanii nazywa sie potocznie bird spiders, monkey spiders lub bird-eaters, w USA natomiast nazywane są czasem tarantulami (ang. tarantulas) i ta nazwa jest zarejestrowana w tym kraju jako potoczne określenie, choć z punktu widzenia systematyki tarantule właściwe należą do zupełnie innego taksonu, zaliczanego do sekcji Labidognatha, a mianowicie pogońcowatych (ang. wolf spider). W języku potocznym dopuszcza się stosowanie nazwy tarantula dla ptaszników. W Polsce zyją 3 bardzo blisko spokrewnione z ptasznikami gatunki z rodziny gryzielowatych (Atypidae), również należącej do sekcji Orthognatha.
Ptasznikowate dzielone są na 11 podrodzin:
Podrodzina: Acanthopelminae
Rodzaj: Acanthopelma
Podrodzina: Aviculariinae
Rodzaj: Avicularia
Gatunek: ptasznik zwyczajny Avicularia avicularia
Gatunek: ptasznik wielobarwny Avicularia Versicolor
Gatunek: Avicularia Urticans
Gatunek: Avicularia Huriana
Gatunek: Avicularia aurantiaca
Gatunek: Avicularia azurklaasi
Gatunek: Avicularia bicegoi
Gatunek: Avicularia geroldi
Gatunek: Avicularia purpurea
Gatunek: Avicularia metallica
Gatunek: Avicularia minatrix
Rodzaj: Psalmopoeus
Gatunek: Psalmopoeus Pulcher
Gatunek: ptasznik trynidadzki Psalmopoeus cambridgei
Gatunek: ptasznik wenezuelski Psalmopoeus irminia
Podrodzina Eumenophorinae
Rodzaj: Citharischius
Gatunek: Citharishius crawshayi
Rodzaj: Phoneyusa
Podrodzina Harpactirinae
Rodzaj: Pterinochilus
Gatunek: ptasznik słoneczny Pterinochilus murinus
Gatunek: Pterinochilus vorax
Gatunek: Pterinochilus chordatus
Podrodzina Ischnocolinae
Podrodzina Ornithoctoninae
Rodzaj: Cyriopagopus
Rodzaj:Haplopelma
Gatunek: Haplopelma lividum
Podrodzina Poecilotheriinae
Rodzaj: Poecilotheria
Gatunek: Poecilotheria regalis
Gatunek: Poecilotheria ornata
Podrodzina Selenocosmiinae
Rodzaj: Selenocosmia
Gatunek: ptasznik jawajski Selenocosmia javanensis
Rodzaj: Chilobrachys
Podrodzina Selenogyrinae
Podrodzina Stromatopelminae
Rodzaj: Heteroscodra
Podrodzina Theraphosinae
Rodzaj: Acanthoscurria
Gatunek: Acanthoscurria geniculata
Rodzaj: Aphonopelma
Rodzaj: Brachypelma
Gatunek: Brachypelma smithii ptasznik czerwonokolanowy
Gatunek: Brachypelma albopilosum ptasznik kędzierzawy
Gatunek: Brachypelma boehmei ptasznik czerwononogi
Gatunek: Brachypelma vagans ptasznik czerwonoodwłokowy
Gatunek: Brachypelma emilia
Rodzaj: Chromatopelma cyaneopubescens
Rodzaj: Eupalaestrus
Rodzaj: Grammostola
Gatunek: Grammostola aureostriata
Gatunek: Grammostola grossa
Gatunek: Grammostola pulchra
Gatunek: Grammostola rosea
Rodzaj: Lasiodora
Gatunek: Lasiodora parahybana
Rodzaj: Megaphobema
Rodzaj: Nhandu
Rodzaj: Theraphosa
Gatunek: Theraphosa blondi
Podrodzina Thrigmopoeinae
"http://pl.wikipedia.org/wiki/Ptasznikowate" |
|